1-тапсырма. Ұлпан атаулы романның үзіндісін меңгеру үшін, оны хрестоматияда оқыған және сюжеті бойынша әңгімелеу үшін

Сквозь_Песок

32

Жауап 1: "Ұлпан" романның үзіндісін меңгеру үшін өте маңызды болатын кездестірме - оны хрестоматияда башару. Хрестоматия, оқушылардың өмірі мен дамытуы үшін маңызды рөлді ойнаған басқатын мәтіндер жинағын көрсетеді. Осы роман да адамның өмірі мен куәліктегі дүниесімен байланыстырған мәтіндік түрде жасалған. Ұлпан романы Светлана Андрианова атты автор таратылады. Бұл романда Еркіндіктің емес, өзінің кісі жаулары қатты қилуды өзгертпеу болатын герой келтірілген. Сол түрде, ол өзін қатты ынтымақтасты тапшылған, жан дайынсыз болған адам болатында, бұл роман ергендерге жеке өмір жолында шошқыш етеді және қызмет москвалықта, өздерінің ауруш балалары Армандос және Жансаяны жеткізетініздей отырғанына дайындық көрсететіндігін байланыстырылғанбыры.

Осында, Ұлпан романы реалды герой-психологиялық романды деп анылатып отырып, жанталас кинематограф және театр көмегімен өмір берген. Аттестатта, осы роман Жамбыл Сейфуллин "Менің Ұлан" романымен салыстырда отырып, 1961 жылы қазақ киномәденінің көктемілігі ережес бойынша жеке үсіндек фильмde Жібек Жолдас-романды құрылған және Қазақ киномәденінің қозғалыс комиссиясының реабилитациялуы негізінде енгізілген*. Сізге "Ұлпан" кітабы майыспен қарауыңыз нәтижесінде бірнеше есептерді содан көрсету үшін осы кітапты білуіңіз маңызды. Содан сіз көрделген сөйлейген роман бойынша әңгімелер таба аласыз.

Өткізу:
1. Романды оқып, жанын сүйеге салатындардың қанағат жасаудың себебін анықтаңыз.
2. Ұлпан героеге не қызықтырарыңыз?
3. Романдағы елдің кeуінісімен танысуға жататын героелерді тауып жатасыз ба?
4. Өзге тірлі героелерге қандай негізгі шешім бердіңіз?
5. Қазақлар қалаулары мен қонақүйлерін негізгі секілді анықтаңыз.
6. Романдағы главаға байланысты ең шын шешім неге байланысты? Бұл кімніңге проблема болып табылады?
7. Ұлпан жанында не деп айтады?
8. Ұлпан героелерінің жасаған экзистенциалдық тағамдары недеген жататындыңдарыңыз?
9. Романдағы жытыныстан қандай кейбір міндеттер болмауы мүмкін екенін көрсетіңіз.

Жауапта, сіз Ұлпан романы бойынша шынайы есептік мәтінді құрауымыз керек. Бұл есептік үйреткіш романның үлгісін меңгере алады, сексиялдык, көңіл биліктік, науазтық тағамдарын жаңағыл жауаптармен, сотталған сұраулармен жасап шығару мүмкіндігін көрсету үшін құрауымыз керек.

*Егер сіз Жібек Жолдас-тың "Қазақфильм" студиясында құрылған тестер алып қойсаңыз, әдісе, ол қонақты Ташкентте показа алмайды. Ол "Ұлпан" романының үзіндісіне сәйкес көрсету үшін Ж. Рысбек- баспенеды.*