1-тапсырма. Сізге берілген ұлы ғұламалардың ой-тұжырымдарын оқуй алып, бақытты адамның жан-дүниесінің тексеруі
1-тапсырма. Сізге берілген ұлы ғұламалардың ой-тұжырымдарын оқуй алып, бақытты адамның жан-дүниесінің тексеруі мен өрісінің сипаттамасында, "мұрат", "мақсат" деген соңғы айтымдарымен бөлісеріңіз. Әл-Фараби: "Адамның басына келген бақыттың немесе күлігінің ең бағытталатын жағынан көрсетуі керек". Әл-Ғазали: "Адамның бақытының мәні сенің қаласына, сен өзіңдің көзқарасыңа, ұмтымалы мақсатына байланысты нәрсеге көңіл барлығынан табыс болатын сезімді. Осы бақытқа жету кібір иеленушіліктері - мәртебелік, əлгіс, мақсат.
Роза 47
Әл-Фараби және Әл-Ғазали көрсеткен ой-тұжырымдар арқылы бақытты адамның жан-дүниесінің тексеруі мен өрісінің сипаттамасын айтып отырмыз.Әл-Фараби бұдан тыс қиын айтып отыр. Ол, басына келген бақытты немесе күлігінің ең бағытталатын жағынан көрсетуі керек деп айтады. Мұрат дептеп отыратынымыз, басына келген бақыттың жинағынан басталады. Басына келген бақыт - бұл адамның әйелдері, достары, қызметкерлері сияқты, адамның өз жануарлары мен өркөк арасында бастап отырған бақытымен танысуы келеді. Күлігі деп отыратынымыз, адамның басына келген бақыттың ой-тұжырымын айқады. Күлігіміз адамнын өзгелерге және жаман құдайларға жалпыдан тәуелділігімен танысуын көрсетеді.
Әл-Ғазали бұл сөзбен бірақ жеңілдікпен түсектесіп отырады. Ол айтып отыратынымыз, адамның бақытының мәні негізгі ой-тұжырымына, саған, саған өзіңнің көзқарасыңа, ұмтымалы мақсатына байланысты барлық не болғанда да көңіл барлыңан табыстан созымды көрсеткені деп айтады. Әл-Ғазали бақытқа жету мақсатында салыстырып айтады, мәртебелік, əлгіс, мақсат. Мәртебелік - бұл адамның Құдайды және жас болушыларды сұраушылықпен жасаған жұмыстарының мәнінде пайда болған көңіл. Əлгіс - бұл адамның оқытушы және тәрбие беруші тұғырына қарағанда, оның досы болып отыратын сол қазынасынан әсер ететін төменғі мақсаттардың бәрінеге айқасыз сезім. Мақсат - бұл адамның жаңа жағдайға жету, ахуалысын өзгерту, басқа мұраттарын күнделікті қамтамасыз қылу мақсатында қаласында, құдайларын таптап, досына қылатын тәрбиеге байланысты барлығынан аталатын амал. Осы бақытқа жету кібір иеленушіліктері бар мәртебелік, əлгіс, мақсат деп аталады.
Сол әдеттеме бойынша, бақытты алдын алу үшін адамның басына келген бақытты және адамның бақытының мәнінің саған, саған өзіңнің көзқарасыңа, ұмтымалы мақсатына байланысты нәрсеге көңіл барлығынан табыс болатын сезімді пайдалануыңыз керек. Әйелдері, достары және қасиетті досымен танысу, тіл әлгісі, тәрбие берушінің əлгісі, өзің зор бола берген мақсаттарын белгілеу және оларға иелену көмегінің маңызды рөлін ойлап шықтырыңыз.
Тағы да сұраушыларыңыз болса, мен көмек көрсетуге дайынмын!