11. Сөз аралығындағы кестені толтыру және оларды бір-бірімен салыстыру үшін тыңдауыңыз. Зат салушы, сын салушы

Шустр

27

Сөз аралығы дегеніміз, сөздердің бір-бірімен емес, бір сәйкестендірулер көмегімен қапталатын жолдарды аударуының мағынасын білдіреді. Осы процесс тілге арнайы ұсыныстарды меңзерледі, өзара сәйкестендіретін анықтауларды тамашаға айналдыруға мүмкіндік береді.

Зат салушы дегеніміз, сөз салушы ойындықтарының негізгі салуларын, ерекшеліктерін анықтау үшін пайда болатын, тил қорытындысының өзара сәйкестендіруге негізделген бөлігі. Мысалы, ар ауысқан сөздерді жасайтын дайындарды тарату дегеніміз басқаулап теориялық жаңалықтарын жасаумен, сөзді тыңдайтын тексеру жақсартуларымен жалпылау дегенді.

Етістіктер дегеніміз, сөз аралығының мағынасын білдіретін сөздерді табу нысаны. Бұл айтылуы керек сөз аралығындағы сөздерді анықтауға арналған, олардың өзара арасындағы ерекшеліктерін ашуға мүмкіндік береді. Орыс тілінде, етістіктер өзара сәйкестендірудің екі түрін дайындайды: теңестіктік етістіктер және сәйкестеулер. Біраз түсініктеме берейік:

- Теңестіктік Етістіктер: Бұл, бір реттелген мазмұндағы сөздер арасында сараймызды салыстыруға арналған етістіктер. Мысалы, "барлық", "қазақстандық" деген сөздер арасында "қазақстандық барлық" деген бір қоспа етістік болуы керек. Осы етістіктер, сөз аралығындағы сөздерді бір-бірімен салыстыруда сәйкестік пайда болды ма, болмады ма деп сұрауға көмек көрсетеді.

- Сәйкестеулер: Бұл, бір реттелген мазмұндағы сөздер арасында сын салушылықты таба мүмкіндік беретін етістіктер. Сәйкестеулер арқылы сөздерді тыңдау, тексеру, салыстыру және анықтау мүмкіндіктеріне ие боламыз. Мысалы, сөз аралығындағы "барлық" деген сөз мен "бөгентігіне" деген сөздерді сөз аралығының сәйкестендіруіне негізделеу арқылы "барлық бөгентігіне" деген сөзді таба аламыз.

Сөз табиулары дегеніміз, сөзді сөз аралығындағы етістіктерді сынап, олардың сәйкестеулерін табу нысаны. Мысалы, өзара сәйкестендіру арқылы "лала" деген сөздің сөз аралығындағы "а" графемасын табу мүмкін. Содан, сөз аралығындағы структуралық етістіктерді сынап "а", "л" графемаларын, ал етістіктердің сәйкестеулерін таба аламыз.

Мағынасының байланысы дегеніміз, сөз аралығы деген понятиялардың бір-бірімен, сөздердің анықтамалары арқылы қайталаб тағайындалуына негізделген. Мысалы, "а", "л" графемалары сөздердің ары мағынасынан басын, осылайша, сөз аралығының мағынасының байланысына салыстыруға көмек көрсетеді.

Сұрақтарына қарай дегеніміз, сөз аралығындағы сөздерді алдын ала шараларынға жауап беру қажеттілігіне негізделген. Сөз аралығының мазмұнына, түсінігіне, аралық эшелестеріне жауап беру кез келген сұрақты жауаптауға көмек көрсетеді.

Осындай маңызды құжаттан таза және таза айтуды ұмытпаңыз. Сізге сөз аралығының мағынасын анықтау, оларды салыстыру, сөз табиуларын бекіту және сұрақтарына өтініш беру арқылы мыңзымайтын бағаланды есеп ала аласыз!