6 сөйлемдікті қолдана отырып, қазақ әдебиетінің оқулығынан жалғаулық шылаудың алты түрінен сөзді түрлеуші дайындыққа

Panda

34

Сөйлемдер арқапынан қазақ әдебиетінің оқулығынан жалғаулық шылаудың алты түрі сәбізделер мен сөздік комбинацияларының бірінен басталап, өздерінің функциялык рөлі бойынша айналдыратыны туралы болады:

1. Көшбасшылық: Қазақ әдебиетінің оқулығынан, ережелерін беттерге бірілдіруге, коммуникативтік функциясын орнатуды осы шылаудын бірі атады. Көшбасшылық сөздері ашықтықты, таразылықты, ұсыныс етуі керектігін орнатады. Мысалы: бірақ, сонымен бірге, олармен бірге.

2. Туындылық: Бір сөйлемнің түп-түпге жасалуы болатын, оның өзгертілуі дүрсілаптарының да туындылығына қызмет ететін сөздер бар. Олар шолу жагдайын, өзгерістерді, білінгендік өзгерсе де, көрмеуге арналған. Мысалы: сондықтан, бірақ, осының бірнеше амалы.

3. Болысу: Жалғауларды жоятын, бөлінуінде көмегі болатын сөздер ата­лады. Мысалы: алдын-ала, бірі-бірі, біреу.

4. Салу: Сөйлемде маңызды болатынын сәйкес сөз ашықталғанда салу салады. Мысалы: сондықтан, мәселен.

5. Септіру: Және септіру ақысы бар сөйлемде оның атының менін аяқ­талуы маңызды сөздері ашықталғанда сақталады. Мысалы: бұл себепті, оларды септіре алмақ.

6. Интертекстуальность: Бір жалғаулықты қосещілікке айналдыруда интертекстуалдық сөздер орнатылады. Олар кейде белгілі сөз, коммуникациялық нысанды сиқырлайтынің көмегін көрсетеді. Мысалы: металл­арды көптілдіру, өтілген жазу.

Әдебиеттің оқулығынан жалғаулық шылау мен әр түрлерін ашықтау үшін сөйлемдік маңызы мен функциялары менсінімін білу керек. Осы сөйлемдікті қолдану арқылы, қазақ әдебиетіндегі тіл пайда болмауынан, жазбаша жазу мен мәтінді түсіндіру уақытында жағдайларыңыздына жауап беру қабілеттігіңізге ием келе жатасыз.