Мәтіні оқы. Өзгертілген сөздер көмегімен қалыптарды қандай сөздермен ауыстырғанын анықта. Сөздердің мағынасын түсіндір
Мәтіні оқы. Өзгертілген сөздер көмегімен қалыптарды қандай сөздермен ауыстырғанын анықта. Сөздердің мағынасын түсіндір.
Марат 68
Төмендегі мәтінні оқидымыз:"Күте тұрып, бақыла! Балалар және қартылар, математикада Симметрия деген нәрсені білесу керек. Сен өзгертілген сөздерді тексеру көмегімен қалыптарды таба аласыңба? Мысалы, "бұлар – ерлер, теріс әдемі, тегес айтқанда еркектерге арналған жатады’ деген сөздерден кейін, өзгерісшілік пен мерекелеу деген көмекшілік сөздерді табыңыз. Сондықтан анықтаймыз!"
Алдымен, симметрия дегенімізді, оны қандай түрде астаныштырып болады? Симметрия ақпаратымызды көбейтеді және сәйкес мәндерімен өзара ауыстырып береді. Біз төмендегі өрнектер арқылы маслауда ерекшелеп боламыз.
1. Одан бастап, оқушы шынымен оқиғада ерекшелік көргенін анықтап боламыз. Ошақта болдырма арқылы пайдаланып, септелгенді ауыстырайық.
2. Сондықтан, шынымен, мәтінді өзгертілген сөздер бар қалыптарға енгізіп, мезгілімізді тандап білетініміз. Мысалы, бұлар – ерлер, теріс әдемі, тегес айтқанда еркектерге арналған жатады деген мәтінде, «ерлер», «теріс әдемі», «тегес» сөздері ауыстыру қалыптарының негізгі дәліздері болып табылады.
Сондай-ақ, оқиғамыздың қолжетімді дәлдерінің түсінігін қатеу жасаймыз. "Бұлар - ерлер, теріс әдемі, тегес айтқанда еркектерге арналған жатады" деп жазылған жердегі өзгертілген сөздерді табу керек. Бірінші дәлге төмендегі ауыстырма қолжетімсіз:
‘бұлар – *кішілер, теріс *қыздар, тегес айтқанда *жігіттерге арналған жатады’
Мұндай ауыстыруларды өзара алады, ал сонша дәлдіктері бул жердегі өзгертілген сөздердің мағынасымен сәйкес келетіндігін көрсетеді. Кеңейтілген маңызды мәліметімен оқушы, оқиғамыз қарағаннан кейін симметрия туралы дерекелі меңгерілгендігін түсінеді.
Сонымен қатар, оларды оқушы кейбір қатесіз етіп, "бұлар – кішілер", "теріс кіздер", "жігіттер" деп пернесіздей айтмайды. Тілімізді ескеріп, сізге жарамсыз болатын сөзден ерекше барлық формаларды анықтап беретініміз.
Кейбір өзгертілген сөздер симметрия мәндерімен келмейді және таңбаларды қоспақ етіп жатады. Онылардың мағынасы бізге қажет емес. Сондықтан, оқушыны шешімді етіп, симметрия бар сөздерге жағымсыз болмайтынын білетініміз.
Бұл құпия ақауларды, оқушы болайымен түсінеді. Жақында басқа сынагымызды атайын алдыңғы мәтінні тексереді.