Шоқан: Сәлем, Мысықты! Соңырақ сені қандай мағыналық түрде қолданатын болсамыз?
Мысықты: Сәлем, Шоқан! Диалог дегеніміз оқушылар арасында жасалатын сәттіге отырып, айтыс әрекеттерді атайтын кездестір. Мысықтылар арасындагы диалогның мағынасы қайта құрастыру үшін бірнеше түрлі қолдануға болады.
Шоқан: Мағыналық жолдарды әрекеттеп сен бізге диалогның мағынасын түсіндіре аласың ба?
Мысықты: Алайда, Шоқан! Ең біріншісі, "туып мақтас" мағынасына ие болатын диалогтар. Мысалы, оқушылар бір-бірімен «Сәлем, сенің атың кім?» деген сөздермен айтысатында, олар бір-бірінің атын түсінуші сөздер атай отырар. Осы түрлі диалогтарды мысал предложение жатырып атаймыз.
Шоқан: Ал енді жаңа диалогдарды қоса алмысаңа жатпа?
Мысықты: Алайда, Шоқан! Баска мағыналық түрлер де бар. Мысалы, оқушылардың диалогтары мен мағынасы арасындағы байланысқа негізделген диалогтар болады. Бұл диалогтарды мысал dәуірлі́к байланыстар, билік байланыстар немесе қарым-қатынас байланыстар өзара байланыстыру мағыналысы бар. Уақыт барысынан, адамдардың бизнес, технология, ғылыми, социалдық, психологиялық және басқа да биликтері мен тараб алаңдастырулар жөнінде болуы мүмкін.
Шоқан: Мысықты, сен сондай-ақ диалогты байналаса аласың ба?
Мысықты: Жалғастыра аламын, Шоқан! «Әлемнің тарихының басында» деген диалогты қолданып, мына мағыналы жазбаға байланыстырса болады: «Әлемнің тарихының басында, бұл жерде қай да басылғаны байқалады. Басқалар де қайда басылғанын білмек келетінін сұрамаларын қояды». Бұл диалог оқушылардың тарих сабағына байланыстырған бастама материалдарын мына мағынаны қамтиды.
Шоқан: Сендерге мына диалогты қамқорлай аламын ба? «Ол жылы мына бір сайынга отыр, кеше біз одан билдігіміздеп, бұл кезде бізге не көргенін рассказ жасау керек».
Мысықты: Энді, ол диалог мағынасына қаншалықты, Шоқан! Осы диалог арқылы, оқушылар өз жасөспірімдері жайында басқа оқушыларға байланысты нәрселерді жасауды түсініктейді. Ол кезде білікті мубалақаттау және басқа жағдайларда жабыс жасау көздеріне дайын түрде осы диалогты дайындайды.
Бізге жақындағы пайғамалар не ұсыныстарға байланыстырған шығармалардың бірнеше экземплярларын қалпына келтіру шығармашылығын тауып отырсыңдар. Кейінірек, оқушыларға осы диалогты қолдану мәтінін ұсынып отырамыз.
Егер сізде тағы да сұрауларыңыз немесе сұрап берулеріңіз болса, мен дайын болардаңыз, Шоқан!
Сверкающий_Джинн 5
Шоқан: Сәлем, Мысықты! Соңырақ сені қандай мағыналық түрде қолданатын болсамыз?Мысықты: Сәлем, Шоқан! Диалог дегеніміз оқушылар арасында жасалатын сәттіге отырып, айтыс әрекеттерді атайтын кездестір. Мысықтылар арасындагы диалогның мағынасы қайта құрастыру үшін бірнеше түрлі қолдануға болады.
Шоқан: Мағыналық жолдарды әрекеттеп сен бізге диалогның мағынасын түсіндіре аласың ба?
Мысықты: Алайда, Шоқан! Ең біріншісі, "туып мақтас" мағынасына ие болатын диалогтар. Мысалы, оқушылар бір-бірімен «Сәлем, сенің атың кім?» деген сөздермен айтысатында, олар бір-бірінің атын түсінуші сөздер атай отырар. Осы түрлі диалогтарды мысал предложение жатырып атаймыз.
Шоқан: Ал енді жаңа диалогдарды қоса алмысаңа жатпа?
Мысықты: Алайда, Шоқан! Баска мағыналық түрлер де бар. Мысалы, оқушылардың диалогтары мен мағынасы арасындағы байланысқа негізделген диалогтар болады. Бұл диалогтарды мысал dәуірлі́к байланыстар, билік байланыстар немесе қарым-қатынас байланыстар өзара байланыстыру мағыналысы бар. Уақыт барысынан, адамдардың бизнес, технология, ғылыми, социалдық, психологиялық және басқа да биликтері мен тараб алаңдастырулар жөнінде болуы мүмкін.
Шоқан: Мысықты, сен сондай-ақ диалогты байналаса аласың ба?
Мысықты: Жалғастыра аламын, Шоқан! «Әлемнің тарихының басында» деген диалогты қолданып, мына мағыналы жазбаға байланыстырса болады: «Әлемнің тарихының басында, бұл жерде қай да басылғаны байқалады. Басқалар де қайда басылғанын білмек келетінін сұрамаларын қояды». Бұл диалог оқушылардың тарих сабағына байланыстырған бастама материалдарын мына мағынаны қамтиды.
Шоқан: Сендерге мына диалогты қамқорлай аламын ба? «Ол жылы мына бір сайынга отыр, кеше біз одан билдігіміздеп, бұл кезде бізге не көргенін рассказ жасау керек».
Мысықты: Энді, ол диалог мағынасына қаншалықты, Шоқан! Осы диалог арқылы, оқушылар өз жасөспірімдері жайында басқа оқушыларға байланысты нәрселерді жасауды түсініктейді. Ол кезде білікті мубалақаттау және басқа жағдайларда жабыс жасау көздеріне дайын түрде осы диалогты дайындайды.
Бізге жақындағы пайғамалар не ұсыныстарға байланыстырған шығармалардың бірнеше экземплярларын қалпына келтіру шығармашылығын тауып отырсыңдар. Кейінірек, оқушыларға осы диалогты қолдану мәтінін ұсынып отырамыз.
Егер сізде тағы да сұрауларыңыз немесе сұрап берулеріңіз болса, мен дайын болардаңыз, Шоқан!