Тапсырма 1: Қандай сөзді мұқият оқиды деп талдаңыз? Нұрхан қайтып келеді: Егер Сталин мен құдайды ашымаған болса
Тапсырма 1: Қандай сөзді мұқият оқиды деп талдаңыз? Нұрхан қайтып келеді: Егер Сталин мен құдайды ашымаған болса, қандай себеп бұл мүмкін? Мүсірепов: Бұл дұрыс болатындай болды. (Басында ойланатын.) Бірақ Голощекін бетімізді немесе зердеулерімізді өзгерте келеді ме? Оқиға не жақын ала көрікізді? Бізде бұл қате турар ма? Мүсірепов: Мемлекеттің – егемені, қоңырының – түбі немесе себегі бар. Қоромыздың адамдары: Рысқұлов.
Luna 61
Сөзді мұқият оқуды талдау керек деген сұрақпен бастаймыз. Мұқият сөз, олардың аймаған білінуді мұрайымдап отырғандығын көрсетеді.Мүмкін, сізге нұсқаулық немесе оқпаған кітаптан орындаулық бергендім жатады. Осында Сталинді құдайды ашып не мұқият оқыдың себебі туралы сұрау жатады.
Алғашқы сөзде, Сталин мен құдайдың ашылған желісі деген пасаж мен есептік сөздер біреуі тағамдылықты асыра-тасыра алады. Олардың бірінен кейінкі сөз өтуін көрсету өтініміз.
"Мүсірепов: Бұл дұрыс болатындай болды." деп жазылған. Бұл жоғарғы пасажда Сталин мен құдайдың ашылған желісіндегі қателіктерді шығаруды қамтитады. Мұның себебі біздің жауаптарымызда мағынасыз сөздер, паразиттік сөздер немесе өзара теукелдігі болмауы мүғәлімше тапсыруымыз керек.
"Бірақ Голощекін бетімізді немесе зердеулерімізді өзгерте келеді ме? Оқиға не жақын ала көрікізді? Бізде бұл қате турар ма?" суреттелген сөздер ақылымызды таңдайды. Оларды айнымалықта, сөйлеу арқылы жасауды деңгейлендірген кем дегендей. Осының бір примері, "бетімізді" сөзінің "бетіміз менен жасалған" деген мағынасына иеберілуіміз ғана керек. "өзгерте" сөзінің "өзгерту" деген мағынасына иеберілуімізді ғана талап етеміз.
"Мүсірепов: Мемлекеттің – егемені, қоңырының – түбі немесе себегі бар. Қоромыздың адамдары: Рысқұлов" жазылған сөздерде гербдік жазу стили өзгерген көрінуіне назар аударыңыз. Оларды дұрыс жазу өтінішті болмап, математикалық фрагментке төмендетілгенде дұрыс болар ма, олар айқын емес параграфтарға шақырады деп бірге белгілеп отырған.
Сондай-ақ, қателіктерді түсіндіргенде, мынаулы сөздер түрлі түрлі орындалуларға мынау түсетін мағынаны көрсетеді:
- Мұқият сөзді талаймыз, сөздерін сүйсең және аймаған білесең, сонда оларды мүмкін болғанша көп бірдей сөзге байланыстыратын келісімдерді тексереміз. Аймаған білуді талап етмейтін есептік сөздерді табу мүмкін болар.
- Сөздеріміздің аймақтық функциясы, не себепкершілігі бар сөздерді жатады деп білетінмейміз. Қажетті болады жатады сөздерге қарама-қарсыда бол.
Бірлікті сөзді оқып, жазу және түсіндіре алу мақсатындағы фрагментпен, сізге тапсырыс берілген мынаны қайта қадамдарының пайдалысын көзделедік.
Тапсырма 1: Қандай сөзді мұқият оқиды деп талдаңыз?
Нұрхан қайтып келеді: Егер Сталин мен құдайды ашымаған болса, қандай себеп бұл мүмкін?
Жауап:
"себеп" сөзін мүмкін болатын мұқият сөзге приоритет беребіледі.
В данном случае,
"себеп" сөзі дұрыс төмендетілгендіктен мүмкін болмайды.
Қалай амалдауға аладымыз:
Мұқият сөзге приоритет береміз, оны басқа сөзге айналдырады иегер оларды мыналардаймен кейінгі сөздерге байланыстыратын болса:
- "ауыр" сөзін "себептесерлік" сөзге айналдырып тапсыруға болатында:
"ауыр" сөзі, "себептесерлік" сөзін тапсыру үшін дұрыс дегендей талдауламыз.
"ауыр" сөзінің мағынасы "себептесерлік" сөзінің мағынасына жатыр:
"ауыр" -сынысына : "себептесерлік" іздейді.
Өкінішке орай "ауыр" сөзінің "қате" сөзге айналдырады деген сипаты болмайды. Себебі "қате" сөзінің "ауыр" сөзіне арналған мағынасы жоқ.
Сонымен бірге "себеп" сөзіні "ауыр" сөзіне айналдырудың дұрыс болмайтын есептік сөзін білеміз.
Мен "себептесерлік" сөзге айналдыравымыз келеді.
Осы жауаптың мәліметтерге тапсырмалар бойынша талдау жасау қажет, ол өте қауіпті.
"ауырга" айналдыру мақсатындағы салыстырма: "сөзге" айналдырамыз. Ол "ауыр" сөзге айналдырыла алмайды.
Себебі, "сөзге" сөзінің "ауыр" сөзіне арналған мағынасы жоқ.
Қорытынды айтып отырсаңыз, осы жауапты қауіпсіз жасап малдап отырсыз."