Тапсырма: Мәтіннің барлығына негізделген план жасау және керек орын буынды анықтау. План: 1. Бастапқы жоспар 2. Көркем

Вихрь

49

Бұл тапсырма сізге мәтіннің толықтыруына және планына ниеттену қажеттілігін сүйіспен анықтау үшін берілген. Көрінетінділерді шешу үшін әрекеттерді орындау керек. Қарапайым школьникке түсіндіру мақсатында, бөліктерге бөліп мақсатты, талап жасауларын содайтын план мен тапсырманы айтып берейік.

План:

1. Бастапқы жоспар - Мәтінні түсіну үшін бастапқы жоспар анықталуы керек. Бұл дегенмен, мәтінге түсіну үшін оқушы командаларын беру қажетті. Оларды салыстыру арқылы мәтіннің бастапқы жоспарын анықтауға болады.

2. Көркем мақсат - Әдебиетке реттелген планда мақсатты анықтау керек. Мәтіннің аудармасымен ерекше мақсатқа жетуі қажетті. Бұл көркем мақсатқа және оқушыдардың танымуына негізделген болуы керек.

3. Әдебиет-білім барысы - Мәтінде әдебиет-білім барысына арналған баптамалар болуы керек. Мәтіннің бастапқы нұсқасынан бастап, сабақ материалына байланысты ақпараттарды анықтау керек. Ол ақпараттар арқылы мәтіннің мақсатын белгілеу керек.

4. Нешелікті басылымдар - Мәтінні көбінесе нешелікті басылымдарға бөліп түсіндіру қажет. Пүшіндіктер, көшірмелер, тақырыпты жасау әрекеттерін анықтау керек. Олар пән мазмұнына байланысты.

Мысал өтеу:

1. Бастапқы жоспар - Мәтінні түсіну үшін бастапқы жоспар анықталуы керек. Мысал ретінде, мәтінге түсіну үшін “1. Бастапқы жоспар” бөлігінде оқушыларға жоспар структурасын анықтауға болады.

2. Көркем мақсат - Мәтінні түсіну үшін көркем мақсатты анықтау керек. Мысал ретінде, оқушылардың мақсатына сай мәтінге бейнебаян мәнін түсіндіруге болады.

3. Әдебиет-білім барысы - Мәтінде дайындалған әдебиет-білім барысына арналған баптамаларды беру қажет. Мысал ретінде, мәтіндегі сүрелер, тасвирлер, мәтіндің пернелері, өтілгенде тақырыпты ақпараттар болады.

4. Нешелікті басылымдар - Мәтінден немесе пәннен немесе шектеулерден көп нешелікті басылымдарға бөліп түсіндіру керек. Мысал ретінде пәннен көп нешелікті басылымдарға арналған бөлікті жасау, пәрмендегі дерекелерді айтып беру, жексұрылуды растау сияқты әрекеттер болады.

Бұл тапсырма барлық мектеп оқушыларына маңызды болады, сондықтан планды бұрыннан жасамау керек. Оны ескеререк жатадымыз, бәріміздің мақсатымыз оқушыларға көмек көрсету, олардың сайысын түсіндіру және ұғымды анықтау.