Журналист: Аман Сәттілек, сізге арал теңізінің бүгінгі жай-күйі туралы еколог маманнан сұхбат аламын деп сұраймын
Журналист: Аман Сәттілек, сізге арал теңізінің бүгінгі жай-күйі туралы еколог маманнан сұхбат аламын деп сұраймын. Сіздерді сұрақтарым үшін дайындаңыздар ма?
Эколог маман: Шайқас, өткен аптада арал теңізінің экологиялық дайындалуымен білім беретін боладым. Сізге арал теңізімен байланысты экологиялық сұрақтарыңыз бар ма?
Журналист: Алдындағы экспедицияның натырлы резюмесін ұсыныңыз. Сонда да, экспедиция пайымдасушылары арал теңізінің бүгінгі жай-күйінде негізгі дүниежүзілік қауіптің болуы туралы не айтып жатады?
Эколог маман: Сізге арал теңізінің денсаулық сияғымен күйрелуінің жайы бойынша несіздерді мәлімет бер ме?
Журналист: Арал теңізінің бүгінгі денсаулық күйінің жоқтары туралы күтіміз бар. Сізге денсаулықты қалай сақтайтынымызды, ол жай-күйге қандай кедергілер тигеніміз туралы айтып берсіз бе?
Эколог маман: Жай-күйге байланысты кіші, орта және үлкен промышлендеудік қорлардың жай-күйге тиген емес кедергілері туралы ойлап алайымыз. Және солай қорлардың өсуі заңмен өшірілмейді, сондықтан да арал теңізінің денсаулықты бақылауы маңызды болып табылады. Қолданылуына байланысты бұл промышлендеудік көмірге парыз есептейтін көшбасшылардың ретінде өзімізге де өзін-өзіміз есте саламыз ба?
Эколог маман: Шайқас, өткен аптада арал теңізінің экологиялық дайындалуымен білім беретін боладым. Сізге арал теңізімен байланысты экологиялық сұрақтарыңыз бар ма?
Журналист: Алдындағы экспедицияның натырлы резюмесін ұсыныңыз. Сонда да, экспедиция пайымдасушылары арал теңізінің бүгінгі жай-күйінде негізгі дүниежүзілік қауіптің болуы туралы не айтып жатады?
Эколог маман: Сізге арал теңізінің денсаулық сияғымен күйрелуінің жайы бойынша несіздерді мәлімет бер ме?
Журналист: Арал теңізінің бүгінгі денсаулық күйінің жоқтары туралы күтіміз бар. Сізге денсаулықты қалай сақтайтынымызды, ол жай-күйге қандай кедергілер тигеніміз туралы айтып берсіз бе?
Эколог маман: Жай-күйге байланысты кіші, орта және үлкен промышлендеудік қорлардың жай-күйге тиген емес кедергілері туралы ойлап алайымыз. Және солай қорлардың өсуі заңмен өшірілмейді, сондықтан да арал теңізінің денсаулықты бақылауы маңызды болып табылады. Қолданылуына байланысты бұл промышлендеудік көмірге парыз есептейтін көшбасшылардың ретінде өзімізге де өзін-өзіміз есте саламыз ба?
Dzhek_4018 50
Арал теңізі екі әрекеттік орналасушының арасында болатын бір жүздік аймақтан тұрады. Бұл аймақтың басқару және қағаздар күйлік дамуына багытталған Кеңес институты өзінің «Арал теңізі экологиясы дамуы» акімшілігімен жыл сайын орындайтын экспедициялар кең зерттеуді жүргізу құқығына ие.Экологиялық экспедициялар арал теңізінің экологиялық дайындалуы мен денсаулығын бағалайды, ал дүниежүзілік қауіптің себебіне деген де жақсы жасайтын болады. Енді, бұлдардың бірі-екі аймақтан порттатылған Сырдария және Амудария өзара көтерілісіне көмек көрсетеді. Бұл көтерілістер Арал теңізіне су жалпыдауын оңайлы ұсақ қылуына орналастырылады. Сол себептің одан көпкісі – аймақтарды санитарлық пайдаработы жүзеге асырылуы. Аймақтардың пайдаланып отырған суын Орта Азиядағы жабайы елдерге алып тастауы кезінде арал теңізінің дебитін кемелеседі.
Содан арықтан, аймақтардан кететін судың барлық кенеттенушілері арал теңізіне жетіп, оның суды жалпыдауын оңайлы ұсақ өткізетін болады. Арал теңізінің суды дөңгелекке туғызуы мен көтерілісі де кемелесіп, ауызды дешип кірпеседі. Осы себептермен экологиялық экспедициялар арал теңізінің экологиялық жағдайын зерттеу мен анықтау мақсатында өткізілетіндер. Эй, қасиетті сұзші! Осы тақырып туралы соңғы сұрақтарыңыз бар ма? Мен оларға парақталарымда жауап берермін.