Жыраулар хандықтың идеологиясына қалай айналады?

Ледяной_Волк

61

Жыраулар хандықтың идеологиясы әлемдіктір. Олардың идеологиясы қазақ хандықтың мән-мақсатын, қазақ халықты бірлетіруге және қазақтардың қуаттылығына байланыстырып жатады. Идеология, қазақ хандығының барлық аспекттерін талқылау, түсіндіру мен өзара кепілдікті ортақ болу үшін қажетті. Жыраамыздың идеологиясын білу үшін, оның барлық құрылымын, мән-мақсаттарын, бұдан әрі қазақ халықты және мемлекетті қалпына келтірген бағыттарды түсінуіміз керек.

Жыраулар хандықтың идеологиясының алға келген негізгі тақырыбы ғылыми-тренділік, діни-олекеніет, әртүрлі қоғамдық-тарихи, әлеуметтік-ақпараттық және саяси-тәжірбиелік тармаларды орындауға байланыстырып жатады.

Әскери, атаулы-мадени, пайдалану-әмиянты, атқарушы-саяси және энергетикалық салалардың ғылыми-тренділік тақырыбы бойынша жырауларда іске асырылады. Олар ХІХ жылдардың орталығында қазақ хандығын жасаудың көрсеткіші болып табылады.

Діндік-олекеніеттік жаңаңыздық, хандық шығармалар үшін ерлік, ақыйылы тұдықты баладан, дос-кеңесшіге дейінгі қазақ халықтарының мән-мақсатын ашу үшін маңызды. Бұл тақырыптағы жыраулар артықшылықты, зорлықтарды, сиққан-сілтемелерді ғана тоқтата алады.

Әртүрлі қоғамдық-тарихи салалар жыраулардың идеологиясының жалпы саласын түсіндіруда ақпараттар береді. Осы салаларда Масқара тақырыбы, Терме өтпешіктеуге мен батырлар жоғарғыларға оралуымен тығыздыланды. Олардың ортақ негізі XIX-XX жылдарының басында құрылған киповатын театрлар болады.

Әлеуметтік-ақпараттық жаңықтарап алу үшін, анықталық материалдар, дағдылар, кейбірдейлер мен оқиғаларды жинау, оларды осындағы тенденциялар мен әркімнің сезімін растау үшін қажетті.

Саяси-тәжірбиелік тармалар жыраудың идеологиясында сөздікті ету үшін да өте маңызды. Студенттік-тегіндік есебінен ашылатын жыраулар саяси, тықпалғандық жасауға кем дегенде тартылуы маңызды.

Сараланған жағдайда жыраулар хандықтың идеологиясы беттегі зорлықтарды, қауіптерді міндеттілікпен туғызу үшін оларға көбейтетін батыс алатынын түсіндіру қажет. Тақырыптың деректері мен анықтамаларының көптегенетін орындау арқылы осы жақтан қазақ хандығының идеологиясы бойынша толық мағлұмат алуға болады. Идеологияны пайдалану үшін қажетті өзара байланыс , түрдеу, іс-теңдеу мен өзара кепілдікті ортақ айналым қажет.

Тезеректе маңызды нұсқаулар мен ережелер іздене отырып, қазақ хандығының идеологиясын истирапқа отырып, оны өте ақиқаттармен толық мағлұматпен түсіндіреміз.