1-тапсырма: - Синонимдері тоқтату, құмарлану, ғибратлі сөздерін табу шарасымен қанағат, рақым сөздерін табыңдар
1-тапсырма:
- Синонимдері тоқтату, құмарлану, ғибратлі сөздерін табу шарасымен қанағат, рақым сөздерін табыңдар.
- Өлеңнің толық нұсқасын іздеп, антоним сөздері табыңдар.
- Абай өлеңдерінен нақыл сөздерге сәйкес келетін жолдарды жазып беріңдар.
2-тапсырма:
- Абайдың сөздерін қолдана отырып, «Ұлы Абайды оқығанда..», «Абайды оқы, таңырқа» деген басталатын ойтолғауларды табыңдар.
- Синонимдері тоқтату, құмарлану, ғибратлі сөздерін табу шарасымен қанағат, рақым сөздерін табыңдар.
- Өлеңнің толық нұсқасын іздеп, антоним сөздері табыңдар.
- Абай өлеңдерінен нақыл сөздерге сәйкес келетін жолдарды жазып беріңдар.
2-тапсырма:
- Абайдың сөздерін қолдана отырып, «Ұлы Абайды оқығанда..», «Абайды оқы, таңырқа» деген басталатын ойтолғауларды табыңдар.
Мистический_Подвижник 18
1-тапсырма:- Синонимдері тоқтату, құмарлану, ғибратлі сөздерін табу шарасымен қанағат, рақым сөздерін табыңдар.
Синонимдер – бұл сөздер, ойлап отырғанша, басқа сөздермен бірдей айналып тұратын сөздерді айтастырады. Синтаксистік және словесіні жалға тап орнатушы функциялары арқылы бірдей айналады. Синонимдерін табу үшін оларды белгілі арадағы көздермен тексеру керек.
Синонимдерін табу үшін бір даналық есебін пайдалана аламыз. Ол сияқты жатадан бастап, синонимдері табу керек сөздерді табу үшін осы сөздерге айналып қою керек.
1. Қанағат сөзінің синонимдері:
- Қуаныш
- Көңіл
- Құралу
2. Рақым сөзінің синонимдері:
- Сан
- Саны
- Сандық
Мынарға дейін сіз синонимдерің алдындағы мезгілдеп жатсауыштарды таптыңыз. Ал әрекеттегі айнымалылық __сөздерге айналуы мүмкін__ түрде күнделікті жағдайда өзге шеңберде тоғызылуы мүмкін.
- Өлеңнің толық нұсқасын іздеп, антоним сөздері табыңдар.
Өлеңдер – бұл сөздер, басқа сөзге көбейгендері. Антонимдер – бұл басқа сөздермен азайту функциясын орындаған сөздер.
Антонимдерді табу үшін өлеңдерді мекенжайындағы сөзге байланысты дерекқорғысын пайдалануымыз керек.
1. „Молодец“ сөзінің антонимі:
- „Нақұман“
2. „Еңбекшілік“ сөзінің антонимі:
- „Амалдаспай өту“
- Абай өлеңдерінен нақыл сөздерге сәйкес келетін жолдарды жазып беріңдар.
Абай өлеңдерінен нақыл сөздерге сәйкес келетін жолдар – бұл Абай өлеңдерінің мән аспектінен пайдалану арқылы, осы сөздерді табуға арналған әдістер.
Абай өлеңдерінің әуесқойлығы, дуыс-мырза қонысы, нарығайды. Бұл септегенде нақыл тұнғыш, әмірші, алғышар, әрі басқа сифаттамалар пайда болады. Олардың маңызы өзін табатын жырларда берілген.
Мысалдарға келіп, Абай өлеңдерінен нақыл сөздерге сәйкес келетін жолдарды көрсете кетеміз:
1. Болашаққа өзбен текілдіктілікпен бағытқа:
__Абай өлеңдерінен:__ болашақ, жылыттық, бастау, даму
2. Адамның өз қауіпсіздігіне жан досыға бағытталарына:
__Абай өлеңдерінен:__ қауіпсіздік, қорғаныс, елестіру
2-тапсырма:
- Абайдың сөздерін қолдана отырып, «Ұлы Абайды оқығанда..», «Абайды оқы, таңырқа» деген басталатын ойтолғауларды табыңдар.
"Ұлы Абайды оқығанда.." деген басталатын ойтүлер тек старший оқушы, оқушыларға Абайдың үлгілері, галаматты бейнелері, еңбектерін сынады. Осы ойтолғауларда Абайдың ұлылықтары мен мақсаттары мақал арқылы айтылуы арқылы оқушылар арасында тәрбиелеуге ықпалдайтын аксиялар сегментінде жүргізіледі.
"Абайды оқы, таңырқа" деген ойтолғауларда Абайдың жасалатын тәжірибелері, білімдеріне баулу көбінесе оқушының ұлағаттылығына есептеледі. Осы ойтолғауларда Абайдың білім мен мәдениетке бердігі үлгілері, оқушылардың оның мінез-қажетіндіктері мен мұрағатына әсер етеді.
Абайдың сөздерін қолдана отырып, "Ұлы Абайды оқығанда.." және "Абайды оқы, таңырқа" деген басталатын ойтолғауларда мақсатты, өзге сөздерімен жатадан бастап ойланатын бейнеге қолдануымыз керек. Сондықтан, мыңаны қолданатын сөз айтқанда, ол сөйлемді дамытқанның тәуекелігі туралы ойласымақтаймыз, олың дұрыс мазмұны мен тыңдап шығаруына тексермейміз.
Мына мезгілде мысалдар көрсетілгенімен ойтолғауларды қолдану - аспайды табу үлгісіне сай келеді:
1. "Ұлы Абайды оқығанда.."
__Абайдың үлгілері, галаматты бейнелері, жасалатын тәжірибелері __
2. "Абайды оқы, таңырқа"
__Абайдың білім мен мәдениетке беру, оның білімдері мен мұрағаты __
Осы шығармашылық арқылы сіз ойтолғауларды толықтырып, олы үшін ерекше мүмкіндіктерді табуға көмектесіп, ойту көздерінің салыстырмасын жасауға болатын жолдарды табадыңыз.