4. XX ғасырдың басында алғаш рет изотоптардың характеристикалары анықталды. (а) Изотоп терминінің мағынасын анықтаңыз

Stanislav_6857

67

(a) Изотоп - бұл атомдардың бірдей электрон жабдықталуларынан айырмашылықты көрсететін, бірдей протон санының бірейі дорын болатын, бірақ нейтрон санының өзгеріп тұратын атом белгісідің бұлға айырмашылығын шақыруды деп атайды. Басқа сөз болмақшылыққа изотоптер жеңілдетілгенінмен, атомның орташа атом көлемін, атом жеке энергиясын және өз көрсететін химиялық әрекеттілігін өзгертпейтін бұл қанша протондармен, өзара ауысуымен, электрон жабдықталуларымен алдын алу деген сөз.

(b) Біреулкі екі элементтің изотоптарына мисал келтіру үшін біреулкі екі элементтің атами және изотоптарының электрон саны, протон саны және нейтрон саныны көрсетеміз.

Мисалдарға қараңыз:

1. Су (H) элементінің изотоптары:
- \(_1^1H\) (дәлізі атомы) - 1 электрон, 1 протон, 0 нейтрон
- \(_1^2H\) (дейтерий) - 1 электрон, 1 протон, 1 нейтрон
- \(_1^3H\) (тритий) - 1 электрон, 1 протон, 2 нейтрон

2. Карбон (C) элементінің изотоптары:
- \(_6^12C\) (орта атом) - 6 электрон, 6 протон, 6 нейтрон
- \(_6^13C\) (унайтын атом) - 6 электрон, 6 протон, 7 нейтрон
- \(_6^14C\) (жай атом) - 6 электрон, 6 протон, 8 нейтрон

Мысалдардан көрерсіздер, элементтер мен олардың изотоптарының бұлжытын электрон, протон және нейтрон саныны анықтауға болады. Талдаулармен тыңдау, осындау арқылы школьниктер изотоптар туралы деректердің түсіндірілуіне көмек көрсете аласыз.