а) Шеңбер мен ВС түзуін жасау үшін, бізге шеңбердің жұлдызын және ВС-тің өлшеулерін білу керек. b) Шеңбер

Звездопад_Фея_3753

39

а) Шеңбердің жұлдызын таңдау үшін, бізге шеңбердің ауданын табу керек. Шеңбер айналымының ауданасы секілдену формуласы ашылған жұлдызаралар барысы арқылы табылуы мүмкін. Ашылған атаулар:

1. Жазушы шеңбер (P) - шеңбер бойынша барлық нүктелерді біріктірумен алу.
2. Теріске шеңбер (A) - өшіп кетуден адал сызылған жұлдыздардын саны.
3. Теріске шеңбер (C) - шеңбер жұлдызын таңдау үшін қажетті жұлдыз санына барлық жалғыз жұлдыз санын қосумен алу.

Әдетте, шеңбердің өлшеуі белгіліктерден бұрын шығарылады. Шеңбердің радиусы (r) деген сөзгө авал анықталып, ашықты дайындау формуласын қолданамыз. Шеңбердің ауданасының ашықты дайындау формуласы:

\[A = \pi r^2\]

б) Шеңбер мен ВС түзуінің ортақ нүктелері болмауы үшін, бізге ортақ нүктелер арасындағы ауысуларды табу керек.

Шеңбердің ортасындағы нүкте осы шеңбердің жұлдызының ортасы болып табылады. Осы нүкте шеңбер және ВС-тің ортасының ауысуларына біректеледі. Ауысуларды табу үшін бізге орта түзу формуласын пайдалану керек. Орта түзу формуласы:

\[С = \dfrac{A}{2}\]

болсын.

с) Шеңбер мен ВС түзуінің екі ортақ нүктесі болуы үшін, шеңбердің радиусының өлшемін табу қажет.

Шеңбердің радиусын табу үшін, бізге шеңбердің ауданасы мен екі ортақ нүктесінің ауыстарына байланысты формула қажет. Ортақ нүктесінің (x, y) координаттары мен шеңбердің ауданасының формуласы пайдаланылады.

Шеңбердің ауданасын қалай табуға болады:

1. Шеңбердің оң жақ нүктесінің координаты: (x₁, y₁)
2. Шеңбердің сол жақ нүктесінің координаты: (x₂, y₂)

Шеңбердің ауданасын табу үшін, ашықты дайындау формуласын қолдануға болады:

\[A = \pi \cdot (r^2)\]

Өлшемді табу үшін, шеңбердің өлшеулерінді пайдалануыңыз керек. Білінетін ауданада шеңбер дәл жатады, бізге біраз басқа ақпарат керек. Koординаталар бойынша, шеңбердің ауыстарының участоктары астында:

1. X координаттың дифтердегі кездесуі: \(x = \dfrac{x₁ + x₂}{2}\)
2. Y координаттың дифтердегі кездесуі: \(y = \dfrac{y₁ + y₂}{2}\)

Екі ортасының координаттарын пайдалану арқылы, шеңбердің радиусын табуға болады.