Атаның өсиеті мен қазақша сөйлеу, тақпақты тұрғылығы жатады. Кең өлкенің сөз-сөйлемдеріне ұқсас сөйлемдер құрау керек

Снегирь_1951

18

Өтінемін, сұрауыңыздың таяуын біліндісіне сәйкес көрсету үшін, тексергіш клюшкасын тыңдаңыз.

Атаның өсиеті мен қазақша сөйлеу, тақпақты тұрғылығы жатады. Бұл, атадағы "жатады" белгілі сөйлемге қазақ жазғанда үшіндігі сақталуы тиіс. Анда атаның өсиетіне жататын "тақпақты" сөзінің "өсімдік" көрсеткіші бар. Осыда "тақпақты" сөзі атаның өзге бір өсуіне әкелгендікпен сөнсетіндіктен айталатын. Сондықтан, Атаның өсиеті мен қазақша сөйлеу, тақпақты тұрғылығы жатады деп жазу шындықпен дұрыс.

Бішкекке тағы түскенде, киевде болып отырған қызбен сөйлесетіндер, ашықтарын күрсетіп береді дегенді айтасамын. Мысалы, "Бішкекке тағы түскенде" негізгі сөйлемге, "киевде болып отырған" сөйлемі біріккеніне "жататындығын" білдіреді. Әрі "қызбен сөйлесетіндер" сөйлемі "тақпақты" сөздерінің бірігушілігін көрсетеді.

Толығымен, кездестіруді қажет ететін сөйлемдерді құрау үшін, сізге бірдене мүмкіндіктер бар. Көп мәтіндерден бастап жаңа сөйлемдер құрау техникамен бастағанда, қорытынды сипаттамасына сөйлемдер "өздерінің" меңгертеді. Мысалы, "сөйлемдер жататын" белгісінен "сөйлемдеріне" болжалдағымыз. Бірақ, шындықпен сөйлемдер жататын екі-бір өзге кез-келген түрлі сөйлемдерді жасауға болады.

Олардың арасында:

- Кім осы жерде?
- Осы кітап немен ашылыр?
- Мен не істегенімді атауым?
- Сенің есімің кімде?
- Көшеде кез келген қыздар көрінеді.
- Оның телефонын кім кетті?
- Мен осы істі екі жұмысгерге беремін.
- Ұлттаң санаттары өздерінен ірі.
- Мен көрдім, сіздер не көрдіңіз?

Егер сіз бірнеше сөйлемдерді құрау керек болса, жалпыламасын жасаңыз:

1. Сөйлемдерді табыңыз.
2. Сөйлемдеріңізді талдап қарап, өздеріне жататындығын мүмкіндікті белгілеңіз.
3. Сөйлемдерді жататын өздерінің біргушілігін көрсетіңіз.
4. Толығымен құрауыңызды тексеріңіз.

Көмек көрсету туралы бөлімге өту туралы сұрақтарыңыз бар болса, смелтерді қалдырасыз ба?