Тақырып бойынша қайталау сұрақтары: 1. Жер бедерін күштерін белгілейтін ішкі факторларды атауыңдарыңыз. 2. Жер бедерін

Пушистый_Дракончик

63

1. Жер бедерін күштерін белгілейтін ішкі факторларды атауымыз:

- Күрделі тексеру. Егер жазған күштер азайып, күшшілігі өзгергенде, жер бедері күші де өзгереді;
- Геологиялық құрамы. Мысырға өңделмеген, кез келген құрадағы жермен салыстырсамыз, жер бедері күші орталыққа байланысады;
- Жердің масса-кеңістік параметрлері. Жердің массасы және кеңістігі, оның бедерге қарамастан шығыс ететін факторлар;
- Жер бөлуінің мезңдік қозғалысы. Жерді бәріміз білуеміз, қамыс аймағындағы шоғырланулар мен жер жылыларын сипаттаудың өзінде жер бедері күшін өзгертуге көтереді.

2. Жер бедерін сыртқы күштермен байланыстыруға мысалдар:

- Жердің жер бетіне түсетін естелік күштер, мисалы, ветерлік күш;
- Сезім күштері, оларды түзететін соқпағыштык жасаулары;
- Солнечный излучение, в том числе солнечное излучение, проникающее сквозь атмосферу.

3. Басты тау жасалу кезеңдерін шамамен шығару арқылы немесе мәселелер арқылы науысыздандыруға мысалдар көрсету:

- Темелеу кезеңі. Мысалы, білім алушыларға алгебрага дайындау үшін есеп бастау;
- Келеу кезеңі. Мысалы, тақырыпты көрсету, мәселені шешу, шығармашылық жұмыстарын аяқтау;
- Бірінші реттегі бағалау кезеңі. Мысалы, тапсырма жасау, сынақтар жазу, тестілеу.

4. Экзогендік күш (сыртқы күш) айтылады - ол сілтемеген жедел күштерге айналдырылған құралдарды қайталау барысында жерге түскен күш.

5. Басты экзогендік күштерге:

- Ветерлік күш;
- Су күші, мисалы, флувиальды абыстар;
- Тұранжайлы күштер, себебі батыл батылуда жерден тарау жерлері, әдетте, халде тасарланған болмауы мүмкін болады.

6. Үгілу әрекеті дегеніміз не деп айтылады - ол экзогендік (жерге түскен) күштер мен үзгерістерге байланысты жердің формасын, күңгіртегін және теріссінділігін өзгерту процесі.

7. Үгілудің түрлері туралы білім аламызба - жердегі жерхібужілік процестерге байланысты экзогендік және эндогендік үгілудік әрекеттер түрлері соқты.

- Экзогендік үгілу: тауысу, тексеру, оңтайлы жердің түкпір өзгерістерін тетік жасау;
- Эндогендік үгілу: атмосфера, геологиялық зор етудің әрекеттері, мисалы, конвекциялық жерғемелер, континенталды өсімделулер.

8. Ағын су әрекетінің өзінен туған жер бедері түрлерін атауымыз - әрекеттің еңбекті болатын негізгі ортақ дайындығымен:

- Су күші;
- Шапша түлек қозғалысы;
- Эргебеліктеу.

9. Мұз әрекетімен қалыптасқан жер бедерінің пішіндеріне - маңызды кіндерлік құрамынан қуатты бедер, известки формасына, біліктік жер, кеңіспіртті лентамен алмасу, олардың барлығы жер терісінде барынша емделеді.