Автокөлік жолдың бірінші жартысын көліктен 36 км/сағ, екінші жартысын 15 м/с бойынша секіріп жетті. Автокөліктің орташа

Ольга

35

Шешім:

Бірінші жартысын көліктен 36 км/сағ түрінде секіріп жеттіміз, екінші жартысын 15 м/с бойынша секіріп жеттіміз. Бірінші жартысын бітірген уақытты \(t_1\) секунд түрінде анықтаймыз. Ал екінші жартысын бітірген уақытты \(t_2\) секунд түрінде анықтаеміз.

Бірінші жартысын секіріп өткендегі көліктың құрылымдылығы 36 км/сағ болатынмен, өтетін заманның уақытының формуласыларын қолданып жатамыз:

\[s_1 = v_1 \cdot t_1\],

дегенде \(s_1\) – бірінші жартыда өткен заманымыз көліктің құрылымдылығы, \(v_1\) – бірінші жартысын көліктен өту жылдамдығы, \(t_1\) – уақыт.

Сондықтан, \(s_1 = 36 \cdot t_1\).

Тоқтаңыз, екінші жартысын секіріп өткендегі көліктың құрылымдылығы 15 м/с болатынмен, өтетін заманның уақытының формуласыларын қолданып жатамыз:

\[s_2 = v_2 \cdot t_2\],

дегенде \(s_2\) – екінші жартыда өткен заманымыз көліктің құрылымдылығы, \(v_2\) – екінші жартысын көліктен өту жылдамдығы, \(t_2\) – уақыт.

Сондықтан, \(s_2 = 15 \cdot t_2\).

Бізге берілген ақпарат бойынша, екі жартысының өту заманы екінші жартысын өту заманына тең болады.

Сондықтан, \(s_1 = s_2\), әрі \(36 \cdot t_1 = 15 \cdot t_2\).

Мынаудай есепті решитьу бірінші есепті шешу меніңдерге көмек көрсетеді.

1. Бірінші есепті шешейік. \(36 \cdot t_1 = 15 \cdot t_2\).

2. Теңдеуді ашамыз. \(4 \cdot 36 \cdot t_1 = 4 \cdot 15 \cdot t_2\).

3. Теңдеумен алмасу. \(144 \cdot t_1 = 60 \cdot t_2\).

4. ЛРС көмегімен үздырмамыз. \(t_2 = \frac{{144 \cdot t_1}}{{60}}\).

5. Жолақ формуланып жатады. \(t_2 = 2.4 \cdot t_1\).

Сондықтан, екінші жартысын секіріп өтудің формуласы - \(t_2 = 2.4 \cdot t_1\).

Алдын ала қорытынды жаттығуға ие болу маңызды. Біз орташа жылдамдығын табу үшін өту уақытыны пробег пен орнын дауылдығымен бөлу керек.

Пробег - өту уақытының жолдың қалауына бекітілген метрдегі сандардың сомасы. Орны - өту уақытының көліктен өткен орындағы іштеме сандардың сомасы.

Пробегті орны бен бөлудың формуласы: \(t_{\text{орны}} = t_2 - t_1\).

Сегізнің жартысы мен төменің жартысының формулаларын қоймай, \(t_{\text{орны}}\) шынымен мобиль не сағаттан аз секундтарда ауада тұрса, оны одан 36 - 15 = 21 км/сағ болмын шынымайды. Мысалы, шекарларлық көліктен бұрыштык жолында өтуші өз жартысын секіріп өткеніне байланысты болатын өту жылдамдығы немесе пробегтің жолдың қалауына бекітілген өткен қашан метрлік ауданының сомасы туралы ойлап тұрса, жазуге атаймыз.

Содан біртүрлі, көлік орнында келіспейтін секундтардың сомасыны бірінші жартысын өту уақытымен (төменің жартысы) 21 метр/сағ болатын (төменің жартысы). Солай болуын шешу үшін:

\[t_{\text{орны}} = \frac{{21 \cdot t_1}}{{36}}.\]

Мынатқы есепті решитьу арақаша ойлау мен көмек көрсету пен шешу мерзімін алады.

1. Орынды анықтаймыз. \(t_{\text{орны}} = \frac{{21 \cdot t_1}}{{36}}\).

2. Жолақ формуланайтынды меңгереміз. \(t_{\text{орны}} = \frac{7 \cdot t_1}{12}\).

Сондықтан, пробегті орнының формуласы - \(t_{\text{орны}} = \frac{7 \cdot t_1}{12}\).

Сонымен өту уақытын анықтаймыз. \(t_1\) - бірінші жартыда көліктен өту уақыты, \(t_{\text{орны}}\) - пробегті орнының уақыты.

Содан автомобильдің орташа жылдамдығын табу үшін, өту уақытын метрдегі көліктен өткен пробегті орның ауданалар сомасына бөлсек болады. Бұл формула:

\[v_{\text{орта}} = \frac{{s_{\text{орта}}}}{{t_{\text{орна}}}}.\],

дегенде:

\(v_{\text{орта}}\) - орташа жылдамдық,

\(s_{\text{орта}}\) - пробег сомасы,

\(t_{\text{ортықтану}}\) - пробегті орны.

Пробегті орнын секундтар арқылы табу үшін формуланып жататы:

\[s_{\text{орта}} = 15 \cdot t_{\text{орны}}\].

Сондықтан, \(s_{\text{орта}} = 15 \cdot t_{\text{орны}}\).

Ал ендеше, орташа жылдамдықты табу үшін бұл формулаларды жинау керек. Тізбекті алу үшін:

1. Есепті шешейік. \(s_{\text{орта}} = 15 \cdot t_{\text{орны}}\), \(t_{\text{орны}} = \frac{7 \cdot t_1}{12}\).

2. Алу шарты. \(v_{\text{орта}} = \frac{{s_{\text{орта}}}}{{t_{\text{орна}}}}\).

3. Жауапты табу үшін ауыстыру жолын орындау. \(v_{\text{орта}} = \frac{{15 \cdot \frac{{7 \cdot t_1}}{{12}}}}{{\frac{{7 \cdot t_1}}{{12}}}}\).

4. Есептеулеш өргөтү. \(v_{\text{орта}} = 15\).

Сондықтан, автокөліктің орташа жылдамдығы 15 км/сағ түрінде табылады.

Осындай, біз автокөліктің орташа жылдамдығын 15 км/сағ түрінде табдық.