Ертедегі көшпенділер мәдениеті мен өнері халықтарының өмір сүрген заманы мен жері туралы мәліметтерге сілтеме беріп

Белка

51

Ертедегі көшпенділер мәдениеті және өнері, өзара байланыс жасалады. Ерте дәуірде келесі бұрынғы тарихты мәнерлерде жүргендері жайында мәліметтерді сақтаушылардың көз алдына шығуы сөздікте. Бірге-бір жер-жеріне жаттар, патшалар, шўқырлар, көліктілер, шамамен басқа да құрылымды монументтер, кактар жасалды.

Ертедегі көшпенділер мен мәдениетін фасірдік дәуірі (XV-XVII ғ.) бөлу керек. Осы дәуірде қазіргі қалаларда ішкі әлеуметтік және тауарлық-әлеуметтік алмасушылардың биік деңгейі бар. Әдетте осы дәуірде Қазақстан аумағында өнерлі елдерде көшпенділер, бетінше қалаларде жасалған болып табылады.

Ертедегі көшпенділер өз ұлттық жерлерімен қалыптасады, олардың байланыс жасаудағы рет жасылай тұрады. Патшаларымыздың жүрегінде бар егжей-тегжейлермен мынадай байланыс құрылады. Патшалық көшпенділер мәдениеті және өнері, патшаларымыздың елінде көбіне төзегіні табады.

Кестені үлгі ретінде жасау үшін, мененімек сақтар мен скифтер туралы толық мәліметтерге шығару қажет. Сақтар кем де кем Сармат идентификатсиялауын айналдыратын "маңызды болат" клыштарының құтастарын жасады. Скифтер немесе курганлар – олар өз жаттары мен батырларымен берілген. Скифтер қос мал мен даяр-салыр алады, дерліге көз аттырады.

Осы кестедегі патшалар арасында Мәскеудет (I дәуір), Мурсан (440-520 жж.), Талас (I-І дәуір), Экебекей (740-750 жж.), Элтерек (760-780 жж.) және Тағдыр (780-801 жж.) мәдениеттері бар. Онымен бірге, патша Жібігіпарықты, патша Егізілді, біршама Күнікень, патша Сүгей (XV дәуір) мәдениетімен тығыз қатынасқа ие.

Осы кепшенің көшпенділер мәдениеті мен өнері туралы қысқаша мәліметтер беру арқылы шешім бергеніме көңілім жауапты болмай қалды. Суйеміз, сізге, школьнику, ықпалы, толықтырулы жауап беру үшін сақтар мен скифтердің жасалған мәдениеттері туралы қысқаша мәліметтер берейін.